YÜRÜME ROTALARI
Urla'daki Yüre Rotalarını Keşfedin
01. Urla Sanat Sokağı
Yüz yılların tüm yaşanmışlıklarıyla yoğurulan sanatlarımız günümüz sanatçılarının ellerinde can buluyor…Her alanda farklı bir sanatın konuşulduğu Urla Sanat Sokağı, renklerin cilveli güzelliği, geleneksel motiflerin hakimiyeti, usta ellerin mimarisi ve zarafetiyle ziyaretçilerini kucaklıyor.
Gerçek adı Zafer Caddesi olan Sanat Sokağı ellili yıllarda İzmir ve Çeşme’yi bir birine bağlayan aktif bir yolmuş. 2010 yılında birkaç sanatçı burayı keşfetmiş ve bu sokakta atölyeler açıp sanat etkinlikleri düzenlemeye başlamışlar. ‘’Urla Sanat Geceleri’’ adlandırılan bu etkinliklerden sonra halk bu sokağa ‘’Sanat Sokağa’’ demeye başlamıştır. 1800 yıllarından kalma ve Urla’nın eski ruhunu yüklenmiş taş binalarıyla süslü olan bu sokakta bugün sanatın birçok dalında kurs ve atölyeler düzenleniyor. Urla Sanat Sokağı Yaşatma ve Kalkındırma Derneği sayesinde gerçekleşen hafta sonu sanat faaliyetleri yaz boyunca devam eder. Sokağı ziyaret eden Urla misafirleri yaz boyunca sanat dolu deneyimler yaşama fırsatı bulmaktadır. Her hafta farklı sanatsal çalışmaların sunulduğu sokakta misafirler sergi, konserler, tiyatro, canlı müzik performansları, atölyeler ve güzel söyleşilere tanık olabilirler. Ziyaretçiler sokağa özel eserlerden alışveriş yapabilir, Urla’ya özel ve otantik lezzetler tadabilir veya asırlık antika dükkânların içinde tarihte bir gezi yaparak sokağın tadını çıkarabilirler.
02. Malgaca Pazarı (Arasta)
Yaşayan tarihiyle, Urla’nın en çok ziyaret edilen noktalarından biridir. İstediğiniz birçok dükkânı bulabileceğiniz, tarihi dokusunu içinize çekebileceğiniz Arasta, hem güzel bir gezi hem de değişi bir alış veriş noktası olabilir.
03. Ovacık-Klazomenai Parkuru
Parkurun önemli bölümü arazi yolu, kısa bir bölümü traktör yolu ve geniş patika olarak geçilirken yaklaşık 4 kilometreyi aşan bölümü ise - Klazomenai’nin İskele Mahallesi’nde olması nedeniyle- asfalt yolu takip ediyor. Rota kısmen ormanlık ve makilik alanlardan, çoğunlukla zeytinlikler, ekili alanlar ve siteler arasından geçiyor. Son bölümü ise yerleşim alanı içinden sahile paralel uzanarak Klazomenai’ye varıyor. Parkurda yürümeyi planlarken sıcak yaz günleri mutlaka dikkate alınmalı.
04. Bademler Köyü
Urla’nın 9 km güneydoğusunda yer alan Bademler, Rumlar tarafından ‘’Pademlerya’’ olarak isimlendirilmiş bir Alevi Türk köyüdür. 1820’li yıllarına kadar köydeki halk tahtacılıkla uğraşmış, çevre köyler için tekne, tokaç ve dibek gibi ürünler üretmişler. Tertemiz köy evlerinin içi ve dışı beyaz boyalıdır. Köy halkının eğitime, sağlığa, çevreye, spora, kültür sanata verdiği değer büyük illerle yarışır düzeyde. Köyün okur yazar oranı %100! Kendi kütüphanesi de var, müzesi de tiyatrosu da, Kültür Sanat Derneği ve spor kulübü de…
Sokakları her gün yıkanıyor, tertemiz. Çöpler geri dönüşüm için ayrıştırılıyor, çevre bilinci bir hayli yüksek. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2012’de yaptığı bir yarışma sonucu Türkiye’nin en temiz köyü seçilmiş. Buradaki gençlik aktif bir şekilde köy hayatında mevcuttur. Hıdırellez’in, Nevruz’un en coşkulu halleri bu köyde kutlanıyor. Kadını erkeği her anlamda eşit olan bu köyde ne yapılıyorsa hep beraber yapılıyor.
Köyün en belirgin özelliği de içinde tiyatro olmasıdır. Bu tiyatro ülkemizde tek köy tiyatrosu olma özelliğini taşıyor. Oyuncusu, rejisörü, dekorcusu, çoğu zaman da yazarı köylülerden oluşmak üzere 1933 yılından bu yana, İzmir’de henüz tiyatro kurulmamışken köylerinde tiyatro ile buluşmuşlardır.
05. Balıklıova Köyü
Balıklıova, Urla’ya 30 km mesafede bir balıkçı köyüdür. Karaburun yarımadasının en dar olduğu bölgenin İzmir Körfezi’ne bakan tarafında yer alır. Balıklıova, Osmanlı zamanında Polikhne ismiyle anılan bir Rum köyüyken, Cumhuriyet sonrası mübadele sırasında terk ediliyor. Kasabanın yerleşim alanı tamamen boşaltılsa da, Polikhne ismi, önce Balıklı ve sonra Balıklıova şeklinde günümüze kadar ulaşıyor.
Tertemiz denizi ve balık restoranlarıyla ün salan kasaba, en çok bahar ve yaz aylarında ziyaret edilse de, lokanta ve restoranlara her mevsimde talep var. Lezzetli deniz balıkları, kalamar ve midye adeta denizden çıkartılıp sofranıza getiriliyor. Enfes deniz ürünlerine Ege otları eşlik ediyor.
Balıklıova’nın tekneyle keşfedebileceğiniz gizli koylarında mavi ve yeşilin her tonunu görüp şaşırabilirsiniz. Kimi koylardaki yeşil tonları, etrafındaki ağaçların rengini alan İztuzu Plajı’na kimi koyları ise koyu mavi renktedir. Ve tabii buranın en güzel tarafı sessiz ve sakin olmasıdır.
06. Barbaros Köyü
Urla’ya 22 km uzaklıkta olan Barbaros Köyünde bugün halen Türkmen Yörükler yaşamaktadır. Ildırı’nın başkent olduğu dönemde bu köyün adı Başköy olarak geçiyormuş. Çok eski dönemlerde ilk yerleştikleri yer olan Başköy’de veba salgını olmuş ve köylüler bir hayvan keserek etlerini değişik yerlere dağıtmışlar etin bozulduğu yere köyü kurmaya karar vermişler. Bugün köyün kurulu olduğu yer etin bozulduğu yer. Buraya çatısı topraktan, sıra sıra evler yapmışlar. Bu yüzden köyün ilk adı Sıradamlar olmuş.
Kimsesiz çocuklara yardım eden Koruncuk Vakfı da bu köyü seçmiş. Şimdilerde köye bir inşaat başlatmış, kimsesiz çocuklar için bir çocuk köyü kuruyorlar. 2017 yılında Koruncuk Vakfı’nın bu inşaatı devam ediyordu.
Barbaros Köyü 2016 yılından bu yana da Barbaros Öyük Festivaline ev sahipliği yapıyor.
07. Nohutalan Köyü
İzmir’in Urla ilçesine bağlı Nohutalan Köyü 1940 yılında kuruldu. Köy nüfusunun tamamını Balkan coğrafyasından (Bosna Hersek, Karadağ, Sırbistan / Sancak) göç eden Boşnaklar’ın torunları oluşturuyor. Boşnak göçmenler, mübadeleyle Yunanistan’a göç eden Rumlar’ın terk ettiği köyde ve evlerde iskan edilmiştir. Köyün etekleri doğal tarım arazileri ile ekili olup, halkın çoğunluğu tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır. Nohutalanı Urla civarlarında tescillenmiş tatlı susuz kavunu ve nohutuyla meşhurdur.
08. Birgi Köyü
Özellikle Çakırağa ve Sandıkoğlu Konakları, Ulu Camii, Dervişağa Camii, Birgi Türbesi görülmesi gereken yerlerden. Yangın sonrası çok kayıp vermiş de olsa yine de buraya geldiğinizde küçücük köydeki tarihi ve kültürel miras zenginliğine şaşırmamak elde değil. Eski köy dokusunu koruması nedeniyle fotoğrafçılar ve film yapımcılarının ilgisini çekmeye devam ediyor. Birgi köyünü ziyaret etmek isteyenler, doğal tarım uygulamalarıyla yetişmiş ürünler alabilir. Ördek sesleri eşliğinde keyifli bir göl manzarasının tadını çıkarabilir veya göl kenarında, doğanın sessiz huzurunda kamp yapabilirler.
09. Urla İskelesi
Urla ilçe merkezinin, deniz kıyısındaki yerleşim birimidir. Yaz döneminde geceleri pazar kurulan bölgede, çok sığ olsa da denize girmek mümkün. Urla İskelesi’nde küçük bir yat limanı, limanın çevresinde ise restoranlar bulunmaktadır. Açık alandaki masalarda deniz ürünlerini tadabilir, kıyı bölgesinde yürüyüş yapabilirsiniz.
10. Çeşmealtı
Urla gezisinde bir başka ziyaret alanı ise Çeşmealtı beldesi. Adından Çeşme’ye yakın olduğu düşünülse de bu doğru değildir. İzmir’e 36, Urla merkeze ise 5 kilometre uzaklıktaki Çeşmealtı, kamp alanları, bar, kafe ve restoranlarının yanında gece kurulan alışveriş mekânları ile son derece hareketlidir. Yazlık konutların da yer aldığı Çeşmealtı’nda teknelerin demirlediği liman da bulunuyor.
Bölgeye gidenlere mutlaka tarçınlı lokma yemeleri önerilirken, Güvendik Tepesi’nden gün batımını izlemek ise tatilinize katacağınız önemli bir ayrıcalık olacak. Urla kıyıları ve önündeki 12 ada ile İzmir Körfezi, en güzel buradan izlenmektedir.
11. Yağcılar Köyü
Çevresi çam ormanları kuşatılmış Yağcılar Köyü adeta ormanın ortasında bir cennettir. Köyü 1924 Mübadelesinden sonra Selanik göçmenleri kurmuş. Bugün halen köyün neredeyse tamamı Selanik göçmenlerinden oluşuyor. Köylerini, ‘Havası en güzel yer’ olarak değerlendiren köy halkı tamamen tarımla geçinmektedir.
Köyün çevresinde çok fazla delice zeytin ağacı var, yaklaşık 150 bin ağaç civarında. Rumlar bu ağaçları yetiştirip zeytinyağı üretimi yapmışlar, köyün ismi de bu yüzden ‘Yağcılar’ olmuş.
Yağcıların çok değerli sahilleri var: Altınköy, Düzdeniz, Papaz Boğazı, Ayrıklı Boğaz, Düveli ve Bezirgan gibi.
Köyün huzur veren ormanlık alanlardaki toprak yollar hem yürüyüş yapmak, hem de bisiklet kullanmak için oldukça keyifli. Muhteşem üzüm bağlarına sahip olan Yağcılar Köyünde sertifikalı organik tarım uygulaması yoğunluktadır. Köyde üretilen tüm ürünler geleneksel yöntemlerle yetiştirilmektedir. Köylüler hafta sonları ürettikleri ürünleri köy meydanında kurulan pazarda satışa sunar ve bununla geçinirler.
12. Demircili Köyü
Urla’ya 15 kilometre uzaklıktaki köy muhteşem koyların yanı sıra ekstrem sporlar ve organik yiyecekleri ile öne çıkıyor. Huzurlu, sessiz, sakin ve kafa dinlemek için doğa harikası bir yerdir.
Demircili Köyü, Urla, Çeşme ve Gülbahçe’den gelen mevsimlik Rum işçileri tarafından 1900 yıllarında kurulmuştur. Köy’de büyüklü küçüklü ve bugün yıkılmış durumda olan kiliseler mevcuttur.
Demircili Koyu, gezilecek yerler açısından dikkat çekici bir kamp merkezidir. Bünyesinde Hamam ve Antik Tiyatro bulunan Koy’da, tarihin kokusunu da almak mümkündür. Denizle bütünleşen doğası ve hoş manzarası ile yılın büyük bir bölümü turistleri ağırlayan Demircili Koyu, aynı zamanda yerli ve yabancı turistlerin ziyaret ettiği bir kamp alanı olarak da ün kazanmıştır.
13. Kuşçular Köyü
Urla merkezinden güney sahiline giden yol üzerindeki ilk köy olan Kuşçular, seracılık ve enginar üretimi konusunda öne çıkmaktadır. Son zamanlarda konut yerleşimlerinin de yaygın olarak görünen Kuşçular merkeze 8 km mesafededir. Badem, üzüm, ceviz, incir, nar ve zeytin ağaçları arasında sebze üretimi yapılmaktadır.
14. Özbek
Urla merkeze 7 kilometre uzaklıktaki köy, zengin balık kaynaklarının yanında eşsiz doğası, temiz havası ile dikkat çekiyor. İsminden de anlaşılacağı gibi, Osmanlı döneminde Özbekistan’dan göç eden Özbekler tarafından kurulmuş. Burası diğer köylerin aksine, dağların eteklerinde değil, sahil kenarında taş evleriyle ünlü bir balıkçı köyü. Haliyle temel geçim kaynağı balıkçılıktır. Köy merkezinde Özbek mutfağının ünlü keşkeği başta olmak üzere, birbirinden leziz yemekleri tadabileceğiniz sevimli kafe ve köy restoranları bulunmaktadır.
Haftasonları kadınlar tarafından kurulan pazar da görülmeye değer. Çeşitli Ege otları, baharat, ev yapımı ürünlerin tadına bakabileceğiniz bir adrestir.
15. Gülbahçe Köyü
Gülbahçe önceleri bir Türk köyü iken, 19. Yüzyılın sonlarına doğru Rum nüfusunun artmasıyla ‘Rodana’ ismini almıştır. Mübadeleden sonra yerleşen halk Balkanlardan gelmiş ve çoğunluğunu Arnavut ve Girit kökenlidir. Eylül ayında burada ‘Arnavut Şenlikleri’ düzenleniyor. Köy kıyı boyunca uzandığı için neredeyse her yerinden denize girilebiliyor. Sıcak suyu, kumluk denizi ve kıyısında bulunan kafeler sayesinde özellikle Pazar günleri çok sayıda ziyaretçi ağırlıyor. Köyün güneyinde, Tatar Deresi’nin denize ulaştığı yerde Gülbahçe Ilıcası bulunmaktadır. Özellikle sedef, zona ve egzama hastalıklarına şifalı gelen ılıca, sıcak suyu nedeniyle her mevsim ziyaret ediliyor.
Gülbahçe rüzgârlı konumu nedeniyle su sporlarıyla (özellikle kitesurf ile) da ün kazanmıştır.
16. Uzunkuyu Köyü
Urla’ya 20 km uzaklıkta olup eski Çeşme yolu üzerinde bulunmaktadır. Uzunkuyu yemyeşil, küçük ve temiz bir köy. Uzunkuyu’da ziyarete değer nefis bir hazine var: dünyanın en büyük zeytinyağı kompleksi olan Köstem Zeytinyağı Müzesi. Bire bir ölçekte zeytinyağı üretimi ezme sistemlerini, orijinal yöntem ve malzemelerine sadık kalarak yeniden canlandıran ve ülkemizde binlerce yıllık zeytinyağı üretim geleneğine şahit olabileceğiniz dev bir teknoloji ve sanayi müzesini mutlaka ziyaret etmelisiniz.
17. Kadıovacık Köyü
Çeşme eski yolu üzerinde bulunan Kadıovacık köyü, Türkiye’de karbon ayak izini ölçen ve her sene karbon salınımını azaltan köy olarak, bölgenin en çevreci köyü olma iddiasındadır. Konaklama imkânı bulunmayan köyde kalmak isterseniz, köylülerin sizi evlerinde misafir edeceklerini bilmelisiniz. Köy içinde, yarımadaya özgü ürünlerin yer aldığı tezgâhlarda satılan her şey bizzat köylüler tarafından üretilmektedir.
18. Zeytinler Köyü
Zeytinler Urla’ya 18 km uzaklıkta olup, Urla-Çeşme yolu üzerinde bulunmaktadır. Köyde eski dönemden kalma Yahya Kerim taş köprüsünü ziyaret edebilirsiniz. Tarım arazileri dışında köyün güneydoğusunda dağ yürüyüşleri ve kamp yapabileceğiniz ormanlık alan bulunmaktadır.
19. Urla Kadın Üretici Pazarı
Urla Belediyesi ve Urla kent Konseyi Kadın Meclisi işbirliğiyle kurulmuş olan Urla Kadın Üretici Pazarı’nda Urlalı kadınlara ait el emeği örgülerinin, takıların, süs eşyalarının yanı sıra organik ürünlerle elde edilmiş çeşitli gıdaların satışı da yer almakta.
Eski tamirhane binasında her hafta cumartesi günü açılan pazarda hem satış yapılıyor hem de spor. Üreten hanımlara ve üreten kadınlara destek verenlere daha keyifli saatler yaşatmak amacıyla gönüllü eğitmen Aytuğ İzat, her cumartesi sabahı ISO-CHI adlı yavaş hareketlerle spor yaptırıyor.
Kendi ayakları üzerinde durabilen ve aile ekonomisine katkı sağlayan kadınlar, yarattıkları bu farklı pazar anlayışıyla her cumartesi, Urla ve ilçe dışından gelen müşterini bekliyorlar.